Gözlerimiz Kapalıyken Neden Düz Yürüyemeyiz?
Gözlerimiz kapalıyken neden düz yürüyemeyiz hiç düşündünüz mü? Gözlerimiz kapalıyken düz yürüyemememizin temel nedeni, vücudumuzun yön algısı için görsel geri bildirime büyük ölçüde ihtiyaç duymasıdır. Görme, denge ve hareket koordinasyonu ile yakından ilişkilidir. Bu durumu birkaç ana başlıkta açıklayabiliriz:
Görsel Geri Bildirimin Eksikliği
Gözlerimiz açıkken, çevremizdeki objeler ve ufuk çizgisi gibi görsel ipuçlarını kullanarak kendimizi düz bir hat üzerinde yönlendirebiliriz. Ancak gözler kapandığında bu referans noktaları kaybolur ve vücut, içsel denge ve konum bilgisine dayanmak zorunda kalır.
Propriyosepsiyon (Vücut Farkındalığı) ve İç Duyular
Propriyosepsiyon, vücudumuzun uzayda nerede olduğunu bilmemizi sağlayan bir iç duyudur. Ancak, görsel referans noktalarının yokluğunda bu sistem tam anlamıyla yeterli olmaz. Vücut, ufak hareket hatalarını fark etmede zorlanır ve bu küçük sapmalar, zamanla büyük yön değişikliklerine yol açar.
Vestibüler Sistem ve Denge
İç kulağımızda bulunan vestibüler sistem, vücut dengemizi sağlar ve başın hareketleri ile yerçekimine göre konumumuzu algılar. Ancak vestibüler sistem tek başına, yön bulmada görsel ipuçları kadar etkili değildir. Bu nedenle sadece iç denge sistemine dayanarak yürüdüğümüzde doğrusal hareketi sürdürmek zorlaşır.
Asimetrik Kas Hareketleri
Vücut yapımız mükemmel simetrik değildir. Yani, bir bacağımız diğerinden daha güçlü veya adımlarımız arasında hafif farklar olabilir. Normalde bu farklar, görsel ve duyusal ipuçları sayesinde düzeltilir. Ancak gözler kapalıyken, bu küçük farklar fark edilmediği için zamanla yön sapmaları meydana gelir.
Sonuç olarak, görsel geri bildirimin eksikliği, denge sistemlerimizin sınırlamaları ve vücut yapımızdaki küçük asimetriler, gözlerimiz kapalıyken düz bir çizgide yürümeyi zorlaştırır. Bu nedenle, görsel ipuçları olmadan yürüdüğümüzde istemsizce sağa ya da sola saparız.
Peki gözleri görmeyen engelli kişiler nasıl yürüyor
Gözleri görmeyen engelli bireylerin düz bir şekilde yürüyebilmesi, çeşitli yöntemler ve gelişmiş duyusal yetenekler sayesinde mümkün olur. Görme engelli kişiler, görme duyusu eksik olsa da diğer duyularını ve çeşitli yardımcı araçları kullanarak bu durumu telafi ederler. İşte görme engelli bireylerin yürümelerini sağlayan temel stratejiler:
Duyusal Gelişim (İşitme ve Dokunma)
Görme engelli bireylerin diğer duyuları, zaman içinde daha gelişmiş hale gelir. Özellikle işitme ve dokunma duyuları daha hassaslaşır. Ayakların yerle temasından elde edilen bilgiler ya da etraftaki sesler (adım sesleri, rüzgarın yönü, çevreden gelen sesler) sayesinde birey, çevresi hakkında önemli bilgilere sahip olur.
- Ses Kaynaklarını Takip Etme: Çevredeki sesler, görme engelli bireylerin yön bulmalarına yardımcı olabilir. Bir caddenin kenarından gelen araba sesi ya da bir insanın konuşma sesi, kişinin doğru yöne ilerlemesine yardımcı olur.
Ekoklokasyon (Ses Yansımaları)
Bazı görme engelli bireyler, ekolokasyon adı verilen bir yöntem kullanarak çevrelerini algılar. Ekolokasyon, seslerin yankılarını kullanarak çevredeki nesnelerin mesafesi ve konumu hakkında bilgi sağlar. Parmak şıklatma, ayak sesi ya da dil ile yapılan tıklama sesi gibi sesler etraftaki cisimlere çarpıp geri döner ve kişi, bu yankıları analiz ederek engellerin nerede olduğunu anlayabilir.
