Fobi Nedir? Fobiler İnsanın Hayatını Nasıl Etkiler
Fobiler, insanların gündelik hayatlarında belirli bir nesne karşısında gösterdikleri aşırı korku durumudur. Bu korku canlı veya cansız nesnelere karşı olabilir. Bir olay karşısında kişilerin Reaksiyon vermesi normaldir. Fobi sahibi kişiler, korku durumlarını çok fazla abartırlar ve bu korku durumu onların hayat kalitesini son derece etkiler.
Fobiler İnsanın Hayatını Nasıl Etkiler
Fobiler insanların hayatlarını ne tür oranda etkileyeceği kişinin ne tür fobisi olduğuna bağlıdır. Eğer kişi gündelik hayatında, çok sık rastlamayacağı bir hayvandan korkuyor ise bu fobi onun hayatını çok etkilemeyecektir. Kişinin hayatında çok sık rastlayacağı bir fobisi var ise büyük nesnelerden korkma gibi bu fobi kişini hayatını olumsuz yönde etkiler, fobi sahibi dışarıya çıkmak istemez.
Sosyal Kaygı Bozukluğu
Fobi çeşitleri arasında en yaygın olanı sosyal kaygı bozukluğudur. Sosyal kaygı bozukluğu olan kişiler topluluk önünde konuşamazlar, düğün, açılış, sempozyum gibi toplu konferans olan davetlere katılamazlar. Konferans esnasında bütün dikkatlerin, kendilerinde toplanacağını düşünürler. Komik duruma düşmekten korkarlar. Sosyal kaygı bozukluğu, insanların hayatlarını doğrudan etkiler çünkü kişi başarılı olabileceği bir işe yönleneceği esnada bu alandan uzak durur. Kendini eve hapseder. Tedavi edilmesi bilinçsel davranış terapi yöntemleri gerçekleştirilir.
Fobilerin Görülme Sıklığı
Fobiler, toplumlarda %8 ila %18 arasında görülür. Erkekler de daha az görülür kadınlarda daha sık rastlanır. Kadınlar arasında en sık olanı evin kirleneceği üzerine fobidir.
Fobiler Neden Olur
Başlangıç olarak fobiler, belli durum karşısında kişinin doğrudan maruz kalma durumudur. Çocukluk yaşlarda edinilen korkular, ileride fobi haline gelmesi daha kolaydır. Korku durumu karşısında kalan kişi genellikle büyük oradan çaresizlik yaşar. Bunu öğrenen beyin bu durumdan kaçınabilmek ve bu çaresizliği bir daha ortaya çıkarmamak için genellikle o korku karşısında büyük fobi geliştirir. Kişi o korkutulan nesne karşısında bu korkunun mantıksız olduğunu ve ona zarar veremeyeceği bilincine gelene kadar korku düzeyi katlanarak devam eder. İleride büyük bir fobi haline dönüşür.
Fobilerin Tedavi Edilmesi
Fobi sahibi kişiler fobisinin olduğu bilirler. Kendi bilinçleri ile tedavi olmak isterler. Fobilerin tedavisinde ilaç yöntemi başlıca gelmektedir. İlaç tedavisi fobileri tedavi etmekte başarılıdır. Antidepreasan ilaçları fobiler için kullanılmaktadır. Düzenli kullanıldığı takdirde birkaç ay içerisinde kişi etkisini görür. İlacın istenilen süre içerisinde bırakılmaması ya da erken bırakılması genellikle fobilerin katlanarak artmasına sebep verir. Davranış terapileri de olumlu sonuç veren tedaviler arasındadır. Davranış terapileri daha uzun sürdüğü ve yoğun ilgi istediği için genellikle ilaçlar kadar tercih edilmezler. Davranış terapilerin de kişi korktuğu canlı/cansız nesne ile doğrudan temas haline bırakılır. Kişinin fobisinin çeşidine göre bu yavaş yavaş yapılır. Sosyal fobisi olan bir kişi için ilk önce belirli kitle önünde konuşulması istenir daha sonra bu sayı giderek artırılır.
Tedavi Edilemeyen Fobiler
Fobi hastaları sabırlı oldukları takdirde fobi tedavi edilmesi muhtemeldir. Davranışsal terapi devam ederken fobi hastaları, süreçte sabır gösteremezler ve davranışsal terapiyi yarıda keserler ya da başka bir terapi merkezine giderler. Kişi tedavi esnasında stresi yönetimini çok iyi yapması gerekir, çevresinden bu durum ile ilgili olumsuz yorumları göz ardı etmesi gerekir. Tedavi esnasında hastanın bu sürecin uzun olacağını, konusunda bilgilendirilmelidir. Kişi doğru tedavi yöntemleri ile bu süreci başarılı bir şekilde atlatması gayet olan bir süreçtir. Doğru tedavi yöntemlerinde çevresi ile bu süreci götürmek gerekir. Fobi sahibi, hastalığının tedavi edilebileceğini etrafındakilere söylemelidir bunun için kendisine destek istemelidir.
Sosyal Fobi Nedir?
Sosyal fobi; İnsanlarla etkileşimi içeren toplumsal durumlarda ortaya çıkan kaygı bozukluğuna verilen isimdir. Rahatsızlık diğer insanlar tarafından ayıplanma bir toplumda konuşurken herkesin kendisine baktığını düşünme gibi durumlardır. Günümüzde bilgisayar oyunları gibi alışkanlıklarımızdan dolayı topluma çıkmadığımız için ve topluma olan alışkanlığımızı kaybetmemizle beraberinde oldukça fazla görülmektedir.
SOSYAL FOBİ OLAN KİŞİLERDE
Bu fobilerinin geldiği anlarda;
1-Aşırı terleme
2-Yüz kızarması
3-Ağızda kuruluk
4-Konuşurken kekeleme
5-Baş dönmesi
6-Topluluğun üzerine geliyormuş hissi
7-Titreme yüz kızarma gibi olumsuz duygu ve hareketler yaşayabilirler.
SOSYAL FOBİ TEDAVİSİ
Tüm rahatsızlıklarımızda olduğu gibi yukarıdaki belirtileri gördüğümüz hissettiğimiz zaman hemen bir profesyonel destek almalıyız. Bunun yanı sıra sosyalleşmeyi ihmal etmemeliyiz. Bilgisayarın televizyonun başında evde tıkılıp kalmamalıyız. Maalesef ki günümüzde hala devam etmek de olan COVİD 19 virüsünden kaynaklı kendimizi ve çocuklarımızı da gerek karantina döneminde gerekse COVİD 19 virüsünden korunmak adına sosyalleşmekten uzak kalmaktayız. Fakat aşılarımızı yaptırarak gerekli önlemleri alarak çok fazla olmasa da kendimizi de çocuklarımızı da sosyal faaliyetlerde bulundurmalıyız. Sosyal fobi gelecekte kendini ifade edemeyen toplumda konuşamayan içe kapanık ve mutsuz bireylere yol açmaktadır. Bunun önüne geçmek adına aşılarımızı olup gerekli önlemleri alarak dikkatli sosyalleşmede fayda vardır. Covid 19 korkusundan kaynaklı hiç sosyalleşemesek bile aile için diyaloglarımıza önem vermeliyiz. Yetişkinler olarak çocuklarımızın ve kendimizin bilgisayar TV karşısında olması gerekenden fazla vakit geçirmesini engellemeliyiz. Akşam yemeklerini olabildiğince bir arada elimizde telefon olmadan aile fertlerimiz ile diyalog halinde günümüzün nasıl geçtiğini o gün neler yaptığımızı konuşarak geçirmeliyiz. Ayrıca bu sayede hem sosyal fobinin önüne geçmiş hem de aile içi oluşabilecek kopuklukların önüne geçmiş oluruz.
