112 Acil Çağrı Merkezi
Aşırı soğuk nedeniyle soğuğa maruz kalan doku ve organlara yeterli miktarda kan gitmemesi sonucunda kanın pıhtılaşması ile donma gerçekleşir. Donma sonucunda doku ve organ kayıpları görülür. Uzun süren donmalarda kişinin yaşamsal faaliyetleri sona erer.
Soğuk havalarda uzun süre kalındığında vücudun açıkta kalan veya uç kısımlarında meydana gelen, cilt deki uyuşukluk, hissizlik, şişme ve çatlama belirtileriyle ortaya çıkan duruma soğuk vurması denir.
Genel donma: Titreme, halsizlik ,uyuma isteği ,yavaş ve zayıf nabız, şuur kaybı, koma, kalp durması ve ölüm.
Lokal donma: Uyuşukluk, hissizlik, şiddetli ağrı ve gangren görülür.
İlk yardım müdahalesi: *Hasta kurulanır ılık bir yere alınır. *Üstü örtülür uyumasına izin verilmez. *Vücut ısısı yavaş yavaş yükseltilir, ılık içecekler verilir. *Ilıktan sıcağa doğru banyo yaptırılır, donmuş ve gangren olmuş kısımlar asla ovulmaz. (Ani doku ölümüne sebep olur.)
Derecesine Göre Donma Türleri
Donmalar derecesine göre 3 guruba ayrılır.
Birinci Derece Donmalar:
En hafif donma şeklidir. Deride solukluk ve soğukluk hissi meydana gelir. Kişide uyuşukluk ve halsizlik durumları gözlemlenir. İlerleyen aşamalarda kızarıklık yanında karıncalanma hissi görülür. Erken müdahale edilirse hasta hızla iyileşir. Hastanın derisinde solukluk ortaya çıkar. Uyuşukluk ve halsizlik durumları ortaya çıkar. Kızarıklık yanında iğnelenme hissi görülür. Hasta titremeye başlar. Konuşmalarında belirgin bozukluk göze çarpar. Dili sürçer ve sendeleme yaşar. Hastanın bilinci yerindedir ve mantıklı konuşmalar yapabilir.
İkinci Derece Donmalar:
Zarar gören bölgeler gerginleşir. Şişlik, ağrı, içi su dolu kabarcıklar meydana gelir. Su toplaması iyileşerek, siyah kabuklara dönüşür. Soğuğun sürekli olmasıyla belirtiler daha belirgin ortaya çıkar. Zarar gören bölge gerilmeye başlar. Soğuğa maruz kalan bölgede ödem, şişkinlik, ağrı ve içi su dolu kabarcıklar oluşur. Su toplaması iyileşmeye başlarken siyah kabuğa dönüşür.
Üçüncü Derece Donmalar:
Dokuların ciddi hasar gördüğü donma şeklidir. Siyah bölge deriden kesin hatları ile ayrılır. En tehlikeli donma şeklidir. Doku ve organ kayıpları yaşanır. Bu aşama uzun sürerse hasta hayatını kaybeder. Dokular ciddi hasar görür. Doku ve organ kayıpları yaşanır. Canlı ve sağlıklı deriden kesin hatlarıyla ayrılan siyah bölgeler oluşur. Kaslar sert ve katı bir yapıya kavuşur. Deri artık acıya tepki veremez hale gelir. Nabız ve solunum hızı yavaşlar. Hastanın göz bebeği büyümeye başlar.
Donmalarda İzlenmesi Gereken Aşamalar
- Hasta ilk etapta ılık bir ortama alınıp soğuk hava ile hastanın teması kesilir.
- Hasta sakinleştirilir.
- Donan kişi hareket ettirilmez, istirahat etmesi sağlanır.
- Hastanın ıslak kıyafetleri çıkartılıp kuru giysiler giydirilir.
- Hastanın bilinci açıksa sıcak ve şekerli içecekler verilir.
- Hastanın donmaya bağlı olarak ortaya çıkan su kabarcıkları patlatılmaz. Üstü kuru bir bezle örtülür.
- Donan bölgeyi ovuşturmayın. Bölgenin kendiliğinden ısınması için çözümler üretin.
- Hastanın el ve ayaklarını doğal pozisyona getirin.
- Hastada halsizlik devam ediyorsa bezle donan bölgeye bandaj yapın.
- Tıbbi yardım istemek için 112’yi arayın.
Donmaya Karşı Alınabilecek Önlemler
Soğuk havalarda dışarı çıkarken kalın giyinmek gerekir. Özellikle baş ve kulakları korumak için yünlü şapka ve atkı giyin. Yün ve parmaksız eldiven takarak ellerinizi soğuktan koruyun. Dolaşım sistemine zarar verecek giysiler giymekten kaçının. Su geçirmeyen ve sıkı olmayan botlar giyin. Yüksek enerjiye sahip bal, pekmez, reçel gibi karbonhidrat yönünden zengin besinler tüketin.
Sigara ve alkolden uzak durarak bol sıcak sıvılar tüketin. Dışarıda uzun süre hareketsiz kalmayın. Sizi terletecek efor sarf etmekte soğuk almanıza neden olur. Kara oturmayıp ıslanmaktan kaçının. Araçla uzun yola çıkıyorsanız aracınızda yeterli yakıtın olmasına dikkat edin. Aracınızda mutlaka battaniye, yedek ayakkabı, giysi, kibrit, mum, yiyecek ve içecek bulundurun. Cep telefonunuzun şarjı mutlaka dolu olsun. Soğuk havalarda özellikle çocuk, yaşlı ve kronik rahatsızlığı olan kişilerin uzun süre kalmamasına dikkat etmelisiniz.
Kategori: İlk yardım eğitimleri
Diğer ilkyardım konuları
- Suda boğulmalarda genel ilkyardım işlemleri
- Kırık, çıkık ve burkulmalarda ilkyardım
- Şok ve komada olan kişiye ilk yardım müdahaleleri
- Sindirim Yolu, Solunum Yolu ve Cilt Deri Yollarındaki Zehirlenmelerde İlk Yardım Müdahaleleri
- Yılan Sokmasında İlk Yardım Nasıl Olmalı?
- Yanık nedir? Yanığın vücutta oluşturduğu olumsuz etkiler
Bir yanıt yazın