Bilişsel ne anlama gelir? Bilişselci yaklaşım nedir?

Bilişsel süreçler, insan zihninin bilgi işleme yeteneklerini kapsayan geniş bir alanı ifade eder. Günlük yaşamda farkında olmadan gerçekleştirdiğimiz pek çok faaliyet, bilişsel süreçlerin bir ürünüdür. Peki, bu süreçler tam olarak ne anlama geliyor? “Bilişsel” ne demek, bilişselci yaklaşım nedir, bilişsel öğrenme ve düşünme nasıl gerçekleşir, bilişsel özellikler nelerdir ve bilişsel davranış ne anlama gelir? Gelin bu sorulara daha yakından bakalım.

Bilişsel Ne Anlama Gelir?

Bilişsel, zihinle ilgili her türlü bilgi işleme sürecini ifade eder. Bilişsel süreçler, düşünme, öğrenme, hatırlama, problem çözme, algılama ve karar verme gibi zihinsel işlevleri içerir. Bu süreçler sayesinde çevremizdeki dünyayı anlarız, geçmiş deneyimlerimizi hatırlarız ve yeni bilgiler ediniriz. Kısaca, bilişsel süreçler, zihnimizin nasıl çalıştığını, bilgiyi nasıl işlediğini ve anlamlandırdığını açıklayan süreçlerdir.

Bilişselci Yaklaşım Nedir?

Bilişselci yaklaşım, psikoloji ve eğitimde önemli bir yere sahip olan bir teorik çerçevedir. Bu yaklaşım, insan zihninin aktif bir bilgi işleyici olduğu fikrine dayanır. Bilişselci yaklaşım, bireylerin bilgiyi nasıl edindiğini, depoladığını ve kullandığını araştırır. Özellikle 20. yüzyılın ortalarında gelişen bu yaklaşım, öğrenme süreçlerinde zihinsel faaliyetlerin rolünü vurgular. Örneğin, bir öğrenci yeni bir matematik konusunu öğrenirken, bu bilgiyi önce anlamlandırır, sonra hafızasında depolar ve ihtiyaç duyduğunda hatırlar. Bilişselci yaklaşım, bu tür süreçleri inceleyerek, öğrenmenin nasıl daha etkili hale getirilebileceğini araştırır.

Bilişsel Öğrenme Ne Demek?

Bilişsel öğrenme, bireyin çevresindeki bilgiyi algılama, işleme ve depolama süreçlerini ifade eder. Bu öğrenme biçimi, bilginin anlamlandırılması, organize edilmesi ve gerektiğinde hatırlanarak kullanılmasını içerir. Bilişsel öğrenme, sadece bilgi edinmeyi değil, aynı zamanda bu bilginin nasıl kullanıldığını da kapsar. Örneğin, bir dil öğrenirken, kelimeleri ve dilbilgisi kurallarını ezberlemenin ötesinde, bu bilgileri anlamlandırır ve yeni cümleler oluştururken kullanırız. Bilişsel öğrenme, öğrendiklerimizi günlük yaşamda nasıl uyguladığımızı anlamamıza yardımcı olur.

Bilişsel Düşünme Ne Demek?

Bilişsel düşünme, zihinsel süreçlerin en temel unsurlarından biridir. Bu tür düşünme, problem çözme, analiz yapma, karar verme ve yaratıcı düşünme gibi süreçleri içerir. Bilişsel düşünme, bilginin mantıklı bir şekilde işlenmesini, farklı alternatiflerin değerlendirilmesini ve en uygun sonuca ulaşılmasını sağlar. Örneğin, bir problemi çözerken, önce durumu analiz ederiz, ardından olası çözümleri düşünürüz ve en etkili çözümü seçeriz. Bilişsel düşünme, karmaşık bilgi ve durumlarla başa çıkmamıza yardımcı olur.

Bilişsel Özellikler Nelerdir?

Bilişsel özellikler, bireylerin bilgi işleme yeteneklerini belirleyen niteliklerdir. Bu özellikler arasında dikkat, hafıza, algı, problem çözme yeteneği, dil becerileri ve yaratıcılık yer alır. Dikkat, belirli bir bilgiye odaklanmamızı sağlarken; hafıza, bu bilgiyi saklar ve gerektiğinde geri getirir. Algı, çevremizdeki bilgiyi nasıl yorumladığımızı belirlerken, problem çözme yeteneği, karşılaştığımız zorluklarla başa çıkmamıza yardımcı olur. Dil becerileri, düşüncelerimizi ifade etmemizi sağlarken, yaratıcılık, yeni ve özgün fikirler geliştirmemize olanak tanır. Bu bilişsel özellikler, günlük yaşamda başarılı olmamızı ve çevremizdeki dünyayı daha iyi anlamamızı sağlar.

Bilişsel Davranış Ne Demek?

Bilişsel davranış, bireylerin düşünce süreçlerinin ve zihinsel durumlarının davranışlarını nasıl etkilediğini ifade eder. Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT) gibi psikolojik yaklaşımlar, bireylerin düşünce kalıplarını ve bilişsel süreçlerini değiştirerek davranışlarını da değiştirebileceğini savunur. Örneğin, olumsuz düşünceler, kaygı veya depresyon gibi duygusal durumlara yol açabilir. Bu tür düşünce kalıpları fark edilip değiştirilirse, bireyin duygusal durumu ve buna bağlı davranışları da değişebilir. Bilişsel davranış, zihnin düşünce süreçleri ile davranışlar arasındaki bağlantıyı anlamamıza yardımcı olur.

Bilişsel süreçler, insan zihninin karmaşık ve etkileyici yönlerini ortaya koyar. Bilişselci yaklaşım, bu süreçlerin öğrenme ve davranış üzerindeki etkilerini anlamamıza olanak tanır. Bilişsel öğrenme ve düşünme, bilginin nasıl işlendiğini ve kullanıldığını incelerken, bilişsel özellikler ve davranışlar, bu süreçlerin günlük yaşamdaki yansımalarını gösterir. Dahası için bakınız https://ansiklopedi.tubitak.gov.tr/ansiklopedi/bilissel_yaklasim