Bayat Yumurta Nasıl Anlaşılır? Basit Deneylerle Yumurta Tazelik Testi
Yüksek protein değerine sahip yumurtalar lezzetli besin kaynağıdır ve oldukça sağlıklıdır. Bununla birlikte dolabı saran çürük yumurta kokusu kadar nahoş bir durum yoktur. Ancak, yumurtanın bayatladığını bu kötü koku yayılmadan önce anlamanın birkaç kolay yolu vardır. Evinizde yapacağınız basit testler ile yumurtanın taze olup olmadığını anlamanız mümkündür.
Neredeyse herkes hayatı boyunca en az bir kere bu bilmece ile karşı karşıya kalmıştır. Yumurtayı buzdolabından alırsınız ancak onun ne zamandır dolapta olduğunu hatırlayamazsınız. Ayrıca market ve bakkallardan aldığınız yumurtaların son kullanma tarihi geçmemiş olsa bile tazeliği konusunda aklınızda soru işaretleri oluşabilir.
Zamanla yumurta içindeki hava cebi büyür ve beyazları daha ince bir hale gelmeye başlar. Bu durum yumurtanın bayatlamaya başladığının işaretidir. Ancak, yumurtalar sadece bakteriler veya küf nedeniyle ayrışmaya başladığında ”kötüleşir”. Gerçek şu ki, yumurtalar son kullanma tarihi geçmiş olsalar bile, bir süre daha yenilebilir olarak tazeliğini nispeten korur (Buzdolabı gibi soğuk ortamlarda muhafaza ediliyorlarsa). Bir yumurtanın gerçekten yenilebilir olup olmadığını anlamak için ise birkaç basit test yapılabilir. Peki, bayat yumurta nasıl anlaşılır? Yumurtanın bayat olup olmadığını anlama yolları…
Yumurtayı Koklayın
Koklama testi, bir yumurtanın bayat olup olmadığını anlamanın en eski ve güvenli yoludur. Yenilmeyecek duruma gelen bayat yumurtalar çiğ veya haşlanmış olmaları farketmeksizin kötü bir koku yayar. Bunun için yumurtalardan birini temiz bir kase veya tabağın içine kırın ve koklayın. Eğer yumurta bozuksa (bayatsa), oldukça keskin ve rahatsız edici bir kükürt kokusu çıkacaktır. Diğer yandan, yumurtada koku yok ise tazedir ve halen tüketilebilir.
Yumurtanın İç Rengine Bakın
Koklamaya ek olarak, yumurtanın iç rengine bakarakta yenilebilir olup olmadığını anlayabilirsiniz. Öncelikle yumurtanın kabuğunda çatlak olup olmadığını kontrol edin. Yumurta kabuğunda çatlaklar var ise ve kabuğu çok inceyse bu bakteri varlığını işaret eder ancak yumurtaların çatlak olması her zaman bayat olduğu anlamına gelmez.
Yumurtayı beyaz bir kaseye ya da tabağa kırın. Yumurta içindeki bakteri üremesini kontrol etmek için farklı renkler olup olmadığına bakın. Yumurta sarısında veya beyazında mavi, yeşil, pembe ya da siyah renk değişimi görmüşseniz bu yumurtanın asla tüketilmemesi gerektiği anlamına gelir. Taze yumurtalarda böylesi renk değişimi görülmez ve sarısı bombelidir, akışkandır.
Yumurtayı Suya Bırakarak Test Edin (Şamandıra Testi)
Bir yumurtanın bayat olup olmadığını anlamanın en popüler yöntemlerinden biri şamandıra testidir. Bu yöntem aynı zamanda civciv haline gelen döllenmiş yumurtanın yaşını belirlemek için de kullanılmaktadır.
Bu pratik yöntemi uygulamak için su dolu bir kabın içine yumurtayı bırakın. Yumurta dibe çökmüşse taze, yüzeye çıkmışsa bayat, suyun orta kısımlarında yüzüyorsa 1 ila 2 hafta arasındasır. Kısaca, yumurta dipten ne kadar çok yukarıda ise bu doğrultuda yumurta o kadar bayattır diyebiliriz.
Bunun nedeni, daha önce de bahsettiğimiz gibi yumurta yaşlandıkça-bayatladıkça içindeki hava cebinin büyümesidir. Hava cebinin büyük olması, yumurtanın suda yüzmesine olanak sağlar. Diğer yandan, bu yöntem size yumurtanın ne kadar yaşlı olduğunu söylese de yenilebilir olup olmadığı konusunda tam olarak bir bilgi sunmaz.
Yumurta Kabuğu Soyma Testi
Tüm bunlara ek olarak yumurtanın bayat mı taze mi olduğunu anlamak için haşlanmış yumurtanın kabuğunun soyulması esnasında fikir edinebilirsiniz. Bayat yumurtaların kabuğu çok kolay soyulur ve kalıp halinde çıkar. Taze yumurtaların kabuğu ise kolayca soyulmaz ve yumurta akına (beyazına) yapışıktır. Bunun nedeni taze yumurtaların daha az asidik ortamda olması nedeniyle iç kabuk zarına yapışma eğilimi göstermesidir. Bayatlarda ise, zamanla yumurta içindeki hava cebi büyür ve koruyucu katman yıpranmaya başlar. Bu sebeple bayat yumurtaların kabuğu kolayca soyulur.
Yumurtanın Sesini Dinleyin
Yumurta bayatlamaya başladıkça yumurta sarısı ve beyazı küçülmeye, büzülmeye başlar. Bu olduğunda yumurtadaki hava cebi daha büyük hale gelir ve çalkalama sesi çıkması için daha geniş bir alan ortaya çıkar. Bu yöntem için bir yumurtayı kulağınıza yaklaştırın ve sallayın. Eğer ses geliyorsa bu yumurtanın yaşlı olduğunu gösterir. Ancak, yenilebilir olup olmadığı konusunda kesin bir sonuç değildir.
Yumurta El Feneri Testi
Oldukça eski bir yöntemden daha bahsedelim. Yumurta üreticilerinin eski zamanlarda mum ile uyguladığı bu test artık endüstriyel ekipmanlar ile ve bazen el fenerleri ile yapılabiliyor. Çoğunlukla yumurtanın kalitesini değerlendirmek ve döllenmiş civcivin yumurta içindeki gelişimini görmek için kullanılmakta. Bu yöntemi uygulayarak yumurtanın tazeliği konusunda fikir edinebilirsiniz.
Bu test için karanlık bir odaya geçin ve feneri yakın. Yumurtanın geniş olan alt ucuna fenerin ışığını tutun. Ardından yumurtayı eğin ve soldan sağa doğru hızlı bir şekilde çevirin. Doğru yapılırsa yumurtanın içi aydınlatılacaktır. Bu sayede yumurta içindeki hava cebinin büyüklüğünü görebileceksiniz. Taze bir yumurtanın içindeki hava boşluğu 3 mm’den daha ince olmalıdır. Yumurtada 3 mm’den daha çok fazla hava boşluğu var ise yumurta bayattır ya da bayatlamaya başlamıştır diyebiliriz.
El feneri güvenilir bir yöntem olsa da, aynı su yönteminde olduğu gibi yumurtanın yenilebilir olup olmadığını kesin olarak açıklamaz. Yalnızca yumurtanın ”yaşı” konusunda bilgi verir.
Kategori: Pratik bilgiler
Diğer Konu Başlıkları
- Bardak, Fincan ve Kupalarda Oluşan Sarı Lekeler Nasıl Çıkar?
- Gözlük Camının Buğulanması Nasıl Önlenir?
- Bulaşık Makinesinde Yıkanmaması Gereken Mutfak Gereçleri
- Yanmış Tava Nasıl Temizlenir? Dibi Tutmuş Tencere ve Tavaları Temizleme Yöntemleri
- Şekerlenen Bal Nasıl Çözülür? Kristalize Olan Donmuş Balı Çözme Yöntemleri